U gebruikt een verouderde browser. Om die reden werkt deze site wellicht niet naar behoren.Direct naar hoofdinhoud

4 mei

Het was in de jaren ’90 dat we samen met onze Duitse buren naar de bioscoop gingen om de film Schindlers List te zien. Toen we na afloop verslagen buiten stonden merkte de buurvrouw op dat het toch verschrikkelijk was, als je je realiseerde dat op dat moment in de Balkan een oorlog woedde waar hetzelfde opnieuw gebeurde. Wij zwegen bij deze vergelijking.

Het moeilijke van de holocaust en van het herdenken daarvan is dat het onvergelijkbaar is. In bepaalde zin wel: de miljoenen doden onder het Sovjet regime, de Armeense genocide, ook daar zijn mensen als insecten verdelgd. Maar de holocaust met z’n fabrieksmatige, Duitse perfectie is anders. Het is ook in meerdere opzichten dichterbij.

Bij de herdenking op 4 mei in kamp Westerbork wilde men een voettocht organiseren om aandacht te vestigen op vluchtelingen. Dat gaat niet door omdat volgens anderen het lot van de Joden in Westerbork niet mag worden vergeleken met dat van een ontheemde Syriër of een Soedanees.

Het zegt iets over de ongemakkelijkheid van ons herdenken, die wordt lijkt het groter naarmate de jaren verstrijken. De wond mag niet dicht en dat moet ook niet.