Een professor van Nijenrode zei in een krant dat banken geen moraal hebben, wat een verklaring zou zijn van de loonsverhoging van de ING baas. Hij is professor en ik niet, maar het lijkt me een elementaire vergissing: ik meen dat banken, of de mensen die bij banken werken, wel degelijk een moraal hebben. Dat wil zeggen: een voorstelling van goed en fout, van wat je doet en van wat je laat.

Ik krijg de indruk dat het nog nooit zo veel over moraal ging als nu. Mensen worden permanent moreel getoetst: de rokers, wie te dicht bij een ander komen, wie nietsvermoedend door de Coentunnel rijden en zo voort.

Met al dat morele getoets en de inspanning die dat kost is de behoefte erg groot om met elkaar af te spreken welke moraal we erop na houden. Dat, lijkt me, moet met alle macht worden voorkomen. Wie er een afwijkende moraal op na houdt moet worden gekoesterd. Daarmee hoef je van de ander niets goed te praten, alleen te accepteren dat het zo is.

Anders zijn we voor we het weten een land waarvan het staatshoofd niet Kim heet maar Alex en verder hetzelfde.